Laboratuvar Çalışanı: Balık | ÇEKÜL | Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma

Laboratuvar Çalışanı: Balık

Yenikapı Batıkları Uygulama ve Araştırma Laboratuvarında bu Japon balıklarının ne işi olabilir?

 

İstanbul Üniversitesi Yenikapı Batıkları Uygulama ve Araştırma Laboratuvarına getirilen gemi kalıntıları tatlı su havuzlarında bakteri-mantar önleyici çözeltiyle koruma altına alınarak, parçaların kontrolsüz kurumaları engelleniyor ve tuzdan arındırma süreci başlatılıyor. Ardından sentetik bir reçine olan “polietilen glikol” çözeltisi, artan oranlarda havuzlara ilave ediliyor ve bu kimyasal, gemi elemanlarına 5-7 yıl süreyle emdiriliyor. Daha sonra ahşap malzeme yüksek teknoloji ürünü olan “dondurarak kurutma” cihazında -22°C’de kurutuluyor. Bu aşamadan sonra gemi elemanları birleştirmeye ve sergilemeye hazır hale geliyor.

 

Gemilerin ahşap parçaları sadece İstanbul Üniversitesi konservasyon-restorasyon uzmanlarına değil, balıklara da emanet. Nasıl mı? İşte detaylar:

Ahşap gemi kalıntılarının bekletildiği havuzlarda bakteri-mantar ve sivrisinek larvaları gibi zararlılar hızla üremeye başlar. Dış mekândaki havuzlarda kullanılan biosid ile bu zararlılar kontrol altında tutulurken, laboratuvara alınan eserler üzerinde herhangi bir kimyasalın kullanılamaması ciddi bir sorun haline gelir. Araştırma ekibi, Danimarka’da yürütülen başka bir projeden ilhamla, ahşapların saklandığı tanklarda Japon balığı beslemeye başlar. Sonuç mu? Mutlak başarı! Balıklar larvaları yiyerek bu sorunu ortadan kaldırır.

Yenikapı Batıkları Uygulama ve Araştırma Laboratuvarı birbirinden ilginç keşiflerle dolu. Neler yapacağımız adımlarda:

Bu paylaşım, ÇEKÜL Bilgi Ağacının ortaokul ve lise öğrencileri için geliştirdiği Yapıların Diliyle Kentim: İstanbul Eğitim Programından derlenmiştir.

 

Soru 1:

Yenikapı Projesinde yer alan …….. gemi batığı, dünyadaki en büyük antik gemi koleksiyonlarından biri olarak kabul edilmektedir.

a-37

b-33

c-8

d-17

Soru 2:

Yenikapı kurtarma kazılarında gün ışığına çıkarılan, MS 9. yüzyıla ait ticaret teknesi "Yenikapı 12"nin replikasını ……..’da ziyaret edebilirsiniz.

a-Yenikapı Batıkları Lab.

b-Rahmi M. Koç

c-İstanbul Arkeoloji

d-Anadolu Medeniyetleri

Soru 3:

Marmaray inşaat çalışmaları sırasında Yenikapı bölgesinde antik dünyanın bilinen en büyük limanlarından biri olan ve Bizans Dönemine tarihlendirilen ……Limanı ortaya çıkarılmıştır.

a-Marmarus

b-Bizantion

c-Theodosius

d-Teodar