Tarihi Kentler Birliği ilkini Konya’da düzenlediği çalıştayların 2’incisini, 8-9 Kasım tarihlerinde Manavgat Belediyesinin ev sahipliğinde Manavgat’ta gerçekleştirdi. Manavgat Çalıştayı, 8 Kasım akşamı Side Cennet Achantus Barut Otelde düzenlenen “Geçmişten Günümüze Antik Side” başlıklı fotoğraf sergisi ve açılış kokteyliyle başladı. Kokteyli, gala yemeği ve Manavgat Belediye Başkanı Şükrü Sözen, Side Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Feriştah Alanyalı, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu eski Başkanı ve Akdeniz Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. İbrahim Bakır, Manavgat Kaymakamı Dr. Mustafa Yiğit ve TKB Danışma Kurulu ve ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen’in açılış konuşmaları izledi.
Çalıştaya Antalya Büyükşehir Belediyesi, Antalya Valiliği ve Antalya Müzesi ile Muratpaşa, Manavgat, Alanya, İbradı, Akşehir, Meram, Tarsus, Karapınar, Seydişehir ve Selçuklu Belediyeleri; Giritliler Derneği, Ege Üniversitesi, Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü ve Trakya Üniversitesi uzmanlar katıldı. ÇEKÜL Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi, şehir plancısı A. Faruk Göksu'nun yönetiminde; ÇEKÜL Vakfı Kent Çalışmaları Koordinatörü, mimar Alp Arısoy; ÇEKÜL Vakfı Anadolu Araştırmaları Koordinatörü, sanat tarihçisi Sena Durmaz Aktaş; ÇEKÜL Akademi eğitmeni, yüksek mimar ve restorasyon uzmanı Nüvit Bayar ve ÇEKÜL Çarşamba Kent Toplantıları Uzmanı, mimar Sinan Polvan yönetiminde, dört ayrı grup çalışması olarak uygulama, finansman, süreklilik, katılım ve eğitim başlıkları çalışıldı. Her grup, içlerinden bir temsilciyle belirlenen başlıklarda önerilerini dile getirdi; eylem planlarını aktardı ve öne çıkarılmasını düşündükleri konuların altını çizdi. Çalıştay süresince, Prof. Dr. Metin Sözen; Prof. Dr. Feriştah Alanyalı; ÇEKÜL Vakfı Genel Müdürü S. Yeşim Dizdaroğlu; ÇEKÜL Akademi eğitmeni, mimar Bülent Baykal; Doç. Dr. İbrahim Bakır ve Hakime Yılmaz da söz alarak, katılımcılara dikkat edilmesi gereken noktalar hakkında bilgiler verdi ve tecrübelerini aktardı.
Manavgat Çalıştayı, Tarihi Kentler Birliği ve ÇEKÜL Vakfı heyetlerinin, uzmanlar eşliğinde Side Antik Kentine yaptığı inceleme gezisi ile son buldu.
Koruma Alanının Uzmanları Birarada
Çalıştay, 9 Kasım Cumartesi sabahı Manavgat Belediye Başkan Yardımcısı Hakime Yılmaz’ın , “Side Antik Kentinin Tarihsel Serüveni ve Planlama” başlıklı sunumuyla başladı. Yılmaz, Side’de Manavgat Belediyesi tarafından 2 etapta gerçekleştirilen Antik Side Kentsel Tasarım Projesi ve Koruma Amaçlı İmar çalışmalarını anlattı; parsel bazında belediye, kentlilerin işbirliğiyle yapılan yıkımlar sonunda Side’de tarihi dokunun nasıl gün yüzüne çıkarıldığını görseller eşliğinde anlatırken, önümüzdeki günlerde başlayacak olan 3. etap çalışmalarından da söz etti.
Çalıştay Katılımcıları
Manavgat Belediyesi birimleri, Side Kazı Başkanlığı, Side Müzesi yetkilileri, Akdeniz Üniversitesi ve Trakya Üniversitesi öğretim üyeleri, Antalya Giritliler Derneği yönetimi, Şehir Bölge Plancıları Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası, Peyzaj Mimarları Odası, Muratpaşa Kent Konseyi, Valilik YİKOB birimleri, Gaziantep ve Çanakkale Koruma Kurulu, İl Kültür Turizm Müdürlüğü yetkilileri, Röleve ve Anıtlar Müdürlüğü, Antalya Müze Müdürlüğü, MATSO, Manavgat Jandarma Komutanlığı, Akdeniz Havzasındaki TKB üyesi belediyelerinin koruma projelerinde çalışan şehir plancıları, mimarlar, sanat tarihçileri ve peyzaj mimarları, Manavgat Çalıştayı ile biraraya geldi.
Açılış Konuşmaları
“Kentimizin Ayrıcalığının Farkına Varmalıyız”
Şükrü Sözen / Manavgat Belediye Başkanı
Pamphylia’nın en önemli kentlerinden biri olan Side Antik kentinin içinde barındırdığı eserlerin hemen hepsinin, bu kente, bu kentte yaşayan insanlara ve dünya barışı ve medeniyetine önemli katkıları olduğunu biliyoruz. Side, aynı zamanda bir turizm başkenti. Hedefimiz, çalışmalarımızın sürdürülebilir olması. Sağlıklı bir koruma politikasının oluşabilmesi için tarihsel mirasın sosyal yaşama katılması ve onunla bütünleşmesi gerektiğinin bilincindeyiz. Bu bilinçle müzeciliğin ve müzelerin yaygınlaştırılması belediyemizin temel eylem alanlarından biri. Belediye olarak, TKB önderliğinde müzeciliği ve müzeleri sevdirmeyi; kentlerdeki müzelerin kalitesini arttırarak dünya standartlarını yakalamayı; koleksiyon ve arşiv bilincini geliştirmeyi; kültür sanatı müzeler yoluyla korumayı ve kentlerindeki her türlü somut ve somut olmayan kültür değerlerini koruyarak ve kentlinin yaşamına katarak kenti kimlikleştirmeyi ana hedef olarak belirledik. İnanıyoruz ki bu Çalıştay, Tarihi Kentler Birliğinin üye kentlerde son yıllarda ortaya koyduğu somut sonuçlara bir yenisini ekleyecek.
“Tüm Kuruluşlarla El Ele Side’de Çalışmaktan Mutluyuz”
Prof. Dr. Feriştah Alanyalı / Side Kazı Başkanı
Tüm kuruluşlar, büyük bir uyum içinde Side için çalışıyoruz. Side’de son yıllarda nasıl büyük bir farkındalık yaratıldığını sizlerle paylaşmak benim için gurur verici. Side dendiğinde insanlar çok korkar; “Ama turizmle arkeoloji yan yana çok zor,” derler. Ama biz, sizlerin de desteğiyle Side’nin sahip olduğu özel kültürel mirası gelecek kuşaklara aktarmak istiyoruz. Manavgat Belediyesinin ev sahipliğinde yapılan bu Çalıştayın, katılım ve işbirliği için son derece anlamlı olduğunu düşünüyorum.
“Side Çok İleri Noktalara Taşınacak”
Doç. Dr. İbrahim Bakır / Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu eski Başkanı Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi
20 yıl kadar bu ülkenin korunmasında görev aldım. Edirne’den Muğla’ya, Konya’ya, yaklaşık 20 yıldır koruma alanında çalışıyorum. En son Antalya’da görev yaptım. Bu süreç içinde Side bizim için çok ayrı bir yere sahipti. Kazı Başkanlığı ve Manavgat Belediyesinin işbirliğiyle başladığımız çalışmalar süresince bütün kurumların çok farklı görüşleriyle birlikte nitelikli tartışmalar yaptık. Tüm bu kurumların çok büyük katkıları oldu, hepsine tekrar teşekkür ediyorum. Side’mizin çok daha ileri noktalara taşınacağına inanıyorum.
“Manavgat Belediyesi Side’de İyi Niyetle Emek Veriyor”
Dr. Mustafa Yiğit / Manavgat Kaymakamı
Manavgat, güneyin incisi Antalya’nın en önemli ilçelerinden biri. Ciddi bir turizm potansiyeli var. Ancak biliyoruz ki, gösterecek yeriniz yoksa, insanları denize hapsetmiş oluyorsunuz. Side ve Manavgat doğal ve tarihi mirası bakımından zengin bir yer. Ama bu kentin daha düzgün ve yaşanılır hale gelmesi için gayret etmemiz gerekiyor. Devlet ve yerel yönetim işbirliğiyle bunun gerçekleştirilmesi lazım ve bu işbirliği şu anda mevcut. Alışkanlıkları değiştirmek çok güç; kent, işbirliği sayesinde tüm zorlukların üstesinden geliyor. Side, yakın bir gelecekte dünya ülkeleriyle yarışır, parlak bir yıldız olacak. Side’nin ismi olan ‘nar’ taneleri gibi verimli bir Çalıştay diliyorum.
“Üstünde Oturmakla Tarih Okunmaz”
Prof. Dr. Metin Sözen / ÇEKÜL Vakfı ve TKB Danışma Kurulu Başkanı
Üye sayısı 500’e ulaşmış Tarihi Kentler Birliğinin, Manavgat Belediyesinin ev sahipliğinde düzenlediği toplantıyı coşkuyla tamamladık. Türkiye’de arkeolojisi önemli olan ve büyük arkeologların çalıştığı tarihi bir kentteyiz. Side’nin tarihi büyük olmasına rağmen kaderi farklı sıkıntılarla yıllarca zorlandı. Side, büyük varlığını görmeye ve göstermeye başladı. Side’nin kendini göstermeye başladığı bu ikinci evre bugüne kadar bozulan değerlerinin dünya standartlarında yeniden, yeni kavramlarla gündeme taşınmasını içeriyor. Türkiye’deki koruma tarihinin sağlıklı yazılması için bu kentin geçirdiği evrelerin doğru saptanması gerekiyor. Bu kente emek verenler; yaşlılar kaybolmadan hafızaları kayıt altına alınmalı. Küçük kentlerde, küçük çıkar grupları da bazı dönemlerde egemen olmaya çalışırlar. Bunu Side’de gördük. Yerel yönetimin istikrarlı çalışmasıyla kent yüzünü ranta değil, korumaya dönüyor. Artık hata yapma şansımız kalmamıştır. Çünkü bu kentin artık sahipleri var. Onlar da sizlersiniz. Bu kentin dinamiklerinin nasıl yönetileceğini sizler biliyorsunuz. Side’nin kentleşme tarihine baktığımızda, burası aslında bir laboratuvar kent. Hem antik doku hem sivil mimarlık; yaşamaya devam eden çarşı, hepsi birarada. Side, diğer şehirlerden farklı olarak, tüm bu özellikleri nedeniyle hızla bir turizm baskısı altında kaldı. Fakat görüyorum ki, yerel yönetimler; belediye, valilik, kaymakamlık, üniversite ve özel sektör işbirliği yapmaya başladı. Bu nedenle sevincimiz iki kat büyük. Side’de artık geriye dönüş yoktur. Side artık tek başına değildir. Üstünde oturmakla tarih okunmaz. Tarihin yanlışları ve doğrularıyla yazılabilmesi için Türkiye’nin önceliğinin kültür olduğunu görmeliyiz. Manavgat Belediyesi, başkanı ve ekibiyle birlikte güçlü ve titiz bir çalışma yürütüyor. Özellikle Akdeniz Havzasında turizmin kültürel mirasla güçlenmesi önemli. Yanlışların azaltılması için bu toplantıları düzenliyoruz. Belediye Başkanına ve ekibine çok teşekkür ederim. Siz, vefalı çıktınız. Vefasızlara buradan söyleyecek söz yok. Hepinizi kutluyorum. Umutluyum.
