Tokat, Erbaa, Niksar Kelkit Havzası’nın üç önemli tarihi kenti. Koruma ve yaşatma çalışmaların uzun yıllardır devam ettiği bu üç kentte ÇEKÜL Vakfı heyeti bir dizi incelemelerde bulundu ve bir panel gerçekleştirdi.
Tokat Valisi Mustafa Taşkesen’in ev sahipliğinde, ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen, ÇEKÜL YDK üyesi Hurşit Arslan, ÇEKÜL gönüllüsü Kentsel Strateji Kurucusu şehir plancısı A.Faruk Göksu, Vali Yardımcısı Sedat Oktar, Erbaa Kaymakamı ve Niksar Kaymakam Vekili Abdulkadir Demir, Erbaa Belediye Başkanı Ahmet Yenihan, Niksar Belediye Başkanı Duran Yadigar, ÇEKÜL Niksar temsilcisi Hüseyin Şahin ve yerel kanaat önderlerinden oluşan ekibin ilk durağı Tokat’taki 19. Yüzyıldan kalma Osmanlı yapısı olan Gazioğlu Hanı oldu.
Tokat yazmacılığı yapıldığı için hanın bilinen ismi Yazmacılar Hanı. 14 yıldır kapalı olan ve kaderine terk edilen hanın restorasyonu bittiğinde çarşının yeniden hareketlenesi hedefleniyor. Sivil mimari örneklerin yoğun olduğu Sulu Sokak’taki restorasyon çalışmaları da eş zamanlı devam ediyor. Heyet, Yağıbasan Medresesi, Ulu Cami, Develikhan, Bedesten ve restorasyonların başlayacağı sokaklarda da incelemeler yaptı; yeniden işlevlendirmeler değerlendirildi, karşılaşılan sorunlar tartışıldı.
Heyetin ikinci durağı Erba oldu. TKB Encümen üyesi olan Erbaa Belediye Başkanı Ahmet Yenihan kentteki çalışmaları özetledi. Kent Müzesi, Kale Boğazı ile birinci etabı tamamlanan Park Vadi incelendi. Başkan Yenihan, Erbaa çıkışında ve çayların Yeşılırmak ile buluştuğu noktadaki tarihi köprünün ise restore edileceği haberini verdi.
Kelkit çayı ile bereketlenen Niksar, heyetin son durağıydı. Belediye Başkanı Duran Yadigâr’ın eşliğinde Prof. Dr. Metin Sözen Kültür ve Turizm Merkezi(Taşmektep), Arasta Çarşısı, Taşbina, Niksar Kalesi, Nizamettin Yağıbasan Medresesi ve Türbesi, Kale Gizli Geçidi Kazı Alanı, Melikgazi Türbesi, Ulu Cami, Aziz Gregory Thomatorgos Kilise Kazı Alanı, Roma Dönemi Arsenali ve Ayvaz Mozaikleri incelendi.
Tokat’ta düzenlenen panelde ise A.Faruk Göksu, ÇEKÜL Vakfı’nın 2005 yılında başlattığı kültür öncelikli bölgesel yol haritaları hakkında bilgi verdi.
Prof. Dr. Metin Sözen tarihi üç kentte yaptıkları inceleme gezisini şöyle özetledi: Kelkit Havzası kentlerinde yıllardır koruma çalışmalarını yerel yönetimlerin özverili çabalarıyla yürütüyoruz. Tokat, Erbaa ve Niksar bu havzanın kilit kentlerinden. Hem kültürel hem doğal varlıklarını korumak için önemli adımlar attılar. TKB’nin özendirme yarışmasına her dalda başvurarak ödüller aldılar, projeler üreterek, doğru uygulamalar yaptılar. Kentlerinin özgün kimliklerini ortaya çıkarmaya başladılar. Kentlilerin bellekleri de tarihi yapıların, sivil mimarinin, sokak dokusunun canlanmasıyla, Cahit Külebi gibi bu topraklarda yetişen sanatçıların, bilim insanlarının kent müzelerinde yeniden hatırlanmasıyla tazelenmeye başladı. Kentliler, kentleriyle bağ kurmaya başladı. O nedenle tarihi derinliği yoğun olan kentlerde yapılan somut ve somut olmayan mirasın korunması çalışmalarını ÇEKÜL olarak destekliyoruz. ÇEKÜL merkezinde düzenlediğimiz Çarşamba Kent Toplantıları’nda belediye ekipleri üretimleriyle gelerek gönüllü uzmanlarımızdan teknik destek alıyor. Özellikle Niksar ile yaptığımız toplantılardaki değerlendirmeler sonuca ulaşmaya başladı.
