Kuşadası'na Gönül Vermiş Bir Çekül'lü: Ayşe Günbey Şerifoğlu

Kıyı Ege’nin tarihi ve doğal dokusuyla gözde turizm kenti Kuşadası’nda, kentin değerlerinin korunması için gönülden emek veren Ayşe Günbey Şerifoğlu,  1992 yılından bu yana Kuşadası Belediyesi bünyesinde çalışmalarını yürütüyor. Prof. Dr. Metin Sözen ile 2000 yılında İzmir’deki bir konferansta tanışan Şerifoğlu,  on yıldır ÇEKÜL Vakfı Kuşadası temsilciliğini yürütüyor. 

Ayşe Şerifoğlu, Isparta’nın Şarkîkaraağaç ilçesine bağlı, o zamanlar küçük bir köy olan Çiçek Pınar kasabasında, çiftçilikle uğraşan bir ailenin en büyük çocuğu olarak dünyaya geldi. Isparta Kız Öğretmen Okulu ve Ankara Yüksek Öğretmen Okulu’ndan sonra, 1979 yılında Ege Üniversitesi Kimya Fakültesi’ni bitirdi.

Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Anorganik Kimya Ana Bilim Dalı’nda yüksek lisans ve doktora çalışmalarını tamamladı. 1979-1987 yılları arasında aynı üniversitenin Hidrobiyoloji Enstitüsü’nde çalıştıktan sonra,  1992 yılında Çevre Sağlığı Birimi’nin kurulmasıyla Kuşadası Belediyesi’ndeki görevine başladı. Halen Kuşadası Körfezi çevresindeki belediyelerin çevre ve altyapı sorunlarına çözüm üretmek amacıyla 1993 yılında kurulan KUŞ-ATAK Belediyeler Birliği Müdürü görevine devam ediyor.  ÇEKÜL temsilcisi Ayşe Günbey Şerifoğlu, Kuşadası’nın tarihi, doğası ve kültürünü korumak amacıyla yaptığı çalışmaları kendi kaleminden şöyle özetliyor:

“Çevre ve kültürü birlikte düşünmeye başladım”
“Prof. Dr. Metin Sözen ve ÇEKÜL Vakfı ile 2000 yılında İzmir’de bir konferansta tanıştım. Kısa bir süre sonra Kuşadası ÇEKÜL gönüllü grubunu oluşturmaya başladım. Hayatımda bir milat olarak kabul edebileceğim bir döneme girmiştim; çünkü çevre ve kültürün birbirinden ayrı düşünülemeyeceğini anlamıştım. Çevre çalışmalarımda en büyük desteği bağlantımı hiç koparmadığım hocalarımdan aldım; Prof. Dr. Adnan Akyarı, Prof. Dr. Necdet Alpaslan, Prof. Dr. Ümit Erdem ve Doç. Dr. Deniz Dölgen bana çok destek oldu. 

“Kuşadası’ndaki tarihi çevre çalışmaları, Kuşadası Belediyesi’nin Tarihi Kentler Birliği üyesi olması ve ÇEKÜL Vakfı ile çalışmalar yürütmeye başlamasıyla ivme kazandı. Hem belediye çalışanı hem de ÇEKÜL temsilcisi olarak, iki kurum arasındaki koordinasyonu sağlamaya başladım.

“Kuşadası’na çağdaş bir kimlik kazandırmak amacı ile başlatılan çalışmalar, Kuşadası Doğal ve Kültürel Kimliğini Yeniden Kazanıyor sloganıyla bilim-sanat-kültür dünyasının uzmanlarının kentte çalışmasına ortam hazırladı. İlk çalışma, 2000 yılında Geçmişten Geleceğe Kuşadası başlığını taşıyan ve Kuşadası’nın doğal, kültürel ve tarihi değerleriyle ilgili bilimsel araştırmalarının sunulduğu, sorunların tartışıldığı sempozyumla başladı. 2008 yılındaysa II. Geçmişten Geleceğe Kuşadası Sempozyumu ÇEKÜL Vakfı’nın da desteğiyle büyük bir katılımla yapıldı.

“Doğa ve Kültürle Varız”
“2002 yılında Kuşadası Belediye’sinin ev sahipliğinde yapılan ÇEKÜL Vakfı Ege Bölgesi Koruma Toplantısı ve 2003 yılı Tarihi Kentler Birliği Kuşadası Buluşması büyük bir katılımla gerçekleşti. Toplantılarda alınan kararlar ve Belediyeye sağlanan destek ile “tasarım-uygulama” eylemleri büyük bir ölçüde gerçekleşti. Yerel Tarih ve Çevre-Kültür Etkinlikleri adı altında düzenlenen konferans ve seminerlerle kentlilerin değerlerine sahip çıkmaları, bilinçlendirilmeleri ve bilgilendirilmeleri sağlandı. Tüm bu çalışmalar, ÇEKÜL Vakfı’nın “doğa ve kültürle varız” söyleminin Kuşadası’nda bir yansımasıydı. Bu süreç içinde farklı mecralarda otuza yakın bilimsel makale yayınladım ve teorik bilgilerin alanda deneyim kazanarak oluşan verilerini paylaşmaya çalıştım.

“Daha sonra, Kuşadası sokak sağlıklaştırma proje çalışmalarında koordinatör olarak görev aldım. ÇEKÜL Vakfı, ÇEKÜL Akdeniz Bölge Koordinatörlüğü, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi, Bursa Uludağ Üniversitesi, İtalya Sassari Üniversitesi Mimarlık Fakültelerinin katkılarıyla projeler hazırladık. Kentsel doku içinde eski tarihsel ve kültürel dokunun kalabilen parçalarını yeniden buluşturmak, olumsuz görünümleri azaltmak ve özellikle turistler tarafından daha çok ziyaret edilen çarşı dokusu içinde izinsiz eklentilerle ve yapılan değişikliklerle oluşan olumsuz cephelerin düzeltilmesi amacıyla çalışmalar yürüttük.

“Kuşadası’nda yeni bir dönem başladı”
“Çarşı bölgesindeki Barbaros Hayrettin Paşa Bulvarı ile Camikebir Mahallesinde Kaleiçi olarak bilinen Kışla, Cephane, Bozkurt, Tuna, Bahar, Şafak Sokaklarında Mimar Ümit Özkan ve Nedret Salbaş’ın özverili çalışmaları ile uygulamalar yapıldı. Belediye Başkanı Fuat Akdoğan’ın da konuya büyük önem vermesiyle Kuşadası’nda yeni bir dönem başladı.

“Tarihi Kentler Birliği’nin Özendirme Yarışması’na Kuşadası olarak katıldık. Yıllardır kentin genelindeki olumsuz yapılaşma ve özensiz imar uygulamalarından ötürü yaşanan kimlik kaybının onarılması, kentsel tahribatın yerel değerlere yeniden sahip çıkılarak aşılabilmesi, kentin elde kalan son tarihi dokusunun ve eski sokakların kurtarılması yönünde yapılan çalışmalarla, 2003 yılında ödül aldık. 2005 yılında da övgüye değer görüldük.

“2008 yılında ÇEKÜL Vakfı’nın kültürel miras eğitim programı kapsamında Kültür Elçileri eğitimine destek verdik. Eğitim alan çocuklarla toplantılar yaparak projeler üretmeye devam ediyoruz.

“Tarihi Çalıkuşu Evi ÇEKÜL İletişim Merkezi oldu”
“Çalıkuşu romanının kahramanı Feride’nin yaşadığı ev olarak bilinen Çalıkuşu Evi’ni, Aydın Valiliği’nin katkıları ve Kuşadası Belediyesi kaynaklarıyla Kuşadası Belediyesi Çalıkuşu Kültür Evi ve ÇEKÜL İletişim Merkezi olarak hizmete açtık.

“Çevre Koruma Birimi olarak, Türkiye Çevre Eğitim Vakfı Mavi Bayrak Ulusal Jürisi tarafından En Başarılı Çevre Eğitim Etkinlikleri alanında üç kez ödül aldık. Kuşadası ÇEKÜL temsilci ve gönüllüleri olarak, çevre ve kültürün, insan ve doğanın ayrılmaz bir bütün olduğunu kentteki bütün çalışmalara yansıtmaya çalıştık.

“Sadece görev olarak düşünmediğimiz ve severek yaptığımız tüm çalışmalarımızda her zaman yanımızda hissetmekten büyük onur duyduğumuz başta Sayın Hocam Prof. Dr. Metin Sözen olmak üzere ÇEKÜL ailesine bir kez daha içten şükranlarımı sunuyorum.”    

Kuşadası temsilcimiz Ayşe Günbey Şerifoğlu, 10 belediyenin üye olduğu ve bölgenin altyapı sorunlarının çözümüne yönelik kurulan Kuşadası, Söke, Davutlar, Güzelçamlı Çevre Koruma, Altyapı Tesislerini Yapma ve İşletme Birliği’nin 2005 yılından beri müdürlüğünü yürütüyor. Şerifoğlu,  bitmeyen enerjisi, öğrenmeye, paylaşmaya ve örgütlenmeye verdiği değerle Kuşadası’nın hem çevresel sorularına çözüm üretmeye, hem de kentsel değerlerinin korunması için yeni projeler üretmeye devam edecek koruma gönüllülerinden. ÇEKÜL Vakfı’nı gönlünce değil gönülden destekleyen Ayşe Günbey Şerifoğlu ile yollarımız kesiştiği için mutluyuz.