“Batı Karadeniz Havzası Kalkınma Birliği” oluşturulması yolunda başlatılan çalışmaların ikinci aşaması, Sakarya-Düzce-Bolu’da, 13-14 Ekim tarihleri arasında yapılan bir dizi toplantılarla gerçekleşti. Prof. Dr. Metin Sözen, şehir plancısı A. Faruk Göksu, mimar Ayça Gençaydın’ın katıldığı toplantılarda ÇEKÜL Vakfı üyeleri, geçmiş deneyimlerini, bu bölgedeki girişimlerini aktardılar, önerilerde bulundular.
Safranbolu’da yapılan ilk toplantıda, Sakarya-Düzce-Bolu- Karabük-Kastamonu-Zonguldak-Bartın valiliklerinin, ilgili belediyelerin oluşturacağı “Batı Karadeniz Havzası Kalkınma Birliği”ne, Sakarya-İzzet Baysal-Karaelmas üniversitelerinin bilimsel katkılarının sağlanması da kararlaştırılmıştı.
Bu doğrultuda, “Kelkit Havzası Kalkınma Birliği” genel sekreteri Adnan Şahin, ilgili belediyeleri bilgilendirmek amacıyla Safranbolu’da yaptığı toplantılarda, İçişleri Bakanlığı’nın hazırladığı yeni tüzüğün beklenmesi, bu süre içinde gerekli ana hedeflerin belirlenmesi önerisi uygun bulunmuştu.
TARAKLI
Sakarya Valisi Nuri Okutan, vali yardımcısı Suphi Olcay, ilgili birimlerin yöneticileri, Geyve-Taraklı kaymakamları ve belediye başkanlarıyla alanda yapılan çalışmalarda, saptanan hedeflere uygun yerleşmelerin, doğal-kültürel değerlerin odaklandığı öncelikli noktaların saptanmasına çalışılmış, bu açıdan özelliklerini yitirmemiş “Saraçlı Köyü” doğa ve kültür turizmi için örnek yerleşme olarak seçilmiştir.
1975 yılında Safranbolu’da tartışmaya açılan, 1990 yılında ÇEKÜL Vakfı’nın “İpekyolu Kültüryolu” başlığı altında başlattığı, bu yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bir dizi toplantılarla yaşama geçirmeye çalıştığı uzun erimli çok boyutlu çalışmaların önemli merkezlerden biri olan Taraklı’da, yerleşmenin tümünün geleceğe sağlıklı aktarılması konusunda ilk adımlar atılmış bulunmaktadır.
Sakarya Valisi Nuri Okutan’ın kararlı yaklaşımı, Taraklı Kaymakamı Süleyman Ovalı, Belediye Başkanı Tacettin Özkaraman’ın gerekli donatı için yaptıkları hazırlıklar dikkate alınarak, öncelikle “Tarihi Kentler Birliği”nin proje desteğiyle geleneksel dokunun yoğunlaştığı alanın tasarlanarak uygulamaların bu noktadan başlatılması önerilmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kent bütününün korunması kararının hemen ardından, valiliğin iki noktada onarım-işlevlendirme çalışmalarının ilk örneklerini yaşama geçirerek dokunun korunmasını sağlaması, ortak düşünce olarak belirlenmiştir. Bu arada, geleneksel çarşıda başlamış olan iyileştirme girişiminin de desteklenmesi uygun görülmüştür.
Mülkiyet sorununun çözülmesinin ardından büyük bir bölümünü koruyan “Hacı Atıf Hanı”nın konaklamayı da içerecek işlevlerle donatılarak Taraklı’nın çarşı ve konut bölgelerinin bütünleştirilmesi, bu hedefler doğrultusunda kurulan “Taraklı Restorasyon Atölyesi”nin güçlendirilerek onarımların kuram ve kurallarına uygun sürdürülmesinin sağlanması karara bağlanmıştır.
ÇEKÜL Vakfı’nın destekleri, yüksek mimar restoratör Metin Keskin’in özverili çabalarıyla Sakarya Valiliği tarafından onarılan “Halk Eğitim Merkezi” binasında karşılaşılan sorunların aşılması yolunda yasaların öngördüğü birimlerin, programı belirlenerek kurulması da karara dönüştürülmüştür.
Son olarak, saptanan öncelikler doğrultusunda, Kültür ve Turizm Bakanlığı-Sakarya Valiliği-ÇEKÜL Vakfı işbirliğiyle, il bütününü içeren 2006 programının zaman yitirilmeden uygulamaya dönüştürülmesi yolunda bir dizi etkinliğin takvime bağlanması uygun bulunmuştur.
DÜZCE
Toplantıların ikinci aşaması Düzce’de, Düzce Valisi Halil Nimetoğlu, Belediye Başkanı Mehmet Keleş ve diğer yetkililerle yapılan görüşmelerde, “Batı Karadeniz Kalkınma Birliği”nin yeni koşullara uygun olarak kısa sürede oluşturulmasına, doğa severlerin çeşitlilik içinde farklı noktalardan ilgisini çekebilecek köylerin seçilerek işlevlendirilmesine, “İpekyolu Kültüryolu” projesi doğrultusunda çalışmaların başlatılmasına karar verilmiş, ÇEKÜL Vakfı’ndan bu konularda Düzce’ye de destek ve bilgi akışının sağlanması istenmiştir.
BOLU
Bolu Valisi Ali Serindağ’ın, il ve ilçe yetkilileri, sivil toplum üyelerini bir araya getiren geniş katılımlı toplantısında oluşturduğu gündeme uygun olarak ilk üzerinde durulan konu “Batı Karadeniz Havzası Kalkınma Birliği” olmuş, Prof. Dr. Metin Sözen gelişen yeni kavramlar, birliktelikler ışığında Kelkit, Yukarı Fırat, Küçük Menderes ve diğer havza çalışmalarında izlenen yolu ve kısa sürede ulaşılan noktaları açıklamış, yıllar önce ÇEKÜL Vakfı’nın Bolu’da bu konuda denediği yöntemin zaman yitirilmeden tartışmaya açılarak yinelenmesini istemiştir.
ÇEKÜL Vakfı üyesi şehir plancısı A. Faruk Göksu, başta Kültür ve Turizm Bakanlığı olmak üzere ilgili bakanlıklarla ilgili yeni yasa ve yönetmelikler üzerinde durmuş, getirdiği olanakları açıklamış, bu konuda yerel yöneticilerin önceliklerinin hangi noktalarda yoğunlaşması gerektiğini örneklerle belirtmiştir. Ayrıca “kentsel dönüşümü” doğru okumanın doğru uygulamanın hangi süreci gerektirdiğini de örneklerle açıklamış, bu konudaki sorulara verdiği cevaplarla, toplantının amacına ulaşmasına katkıda bulunmuştur.
Benzer biçimde soruları cevaplandıran Prof. Dr. Metin Sözen, bu bölgede yarım yüzyıla ulaşan ilgisinin ışığında yeni örgütlenmelerin, gündeme getirilen başlıkların başarıya ulaşması için ortak çabaların geleneğe dönüşmesinin kaçınılmaz yol olduğunu, Bolu’nun birikimli kadrolarının artık somut sonuçlara yönelmeleri gerektiğini belirtmiş, örnek olarak belediye başkanlığının geleneksel “çarşıyı”, kimliğini yitirmemiş bir “sokağı”, değişik işlevler için değerlendirilecek “konakları” ele alarak olayı başlatmasının, kent için büyük bir değişimin işareti olarak gördüğünü, Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz ise, bu konuda çalışmaların ilerlediğini belirtmiştir.
Bolu Valisi Ali Serindağ, ana başlıkların ve tartışmaların sonuçlarını değerlendirerek, Bolu’nun havza içindeki özel konumunun güçlendirilmesi nedenlerini açıklayarak, Bolu için tüm kurum-kuruluş-kişilere düşen sorumlulukları belirterek, diğer iki toplantının Mudurnu ve Göynük’te yerinde yapılacağını duyurmuştur.
Mudurnu Kaymakamı Suat Yıldız, Belediye Başkanı Metin Soygör ve Bolu’dan gelen yetkililerle Mudurnu’da yapılan toplantıda, uygulamalar yakından incelenerek sonuçlara dönük görüşler alınmış, kent bütününü içerecek bir akış planının gerekliliği üzerinde durulmuştur. Mudurnu’nun kısa sürede ulaştığı yeni ortam yetkililer tarafından umut verici bir başlangıç olarak nitelenmiştir. Bu konuda 1975 yılından beri geçirilen süreci ve izlenen yolu deneyimlerine dayanarak değerlendiren Prof. Dr. Metin Sözen, geçmişte olduğu gibi ÇEKÜL Vakfı’nın Mudurnu'ya desteklerinin kesintisiz süreceğini belirtmiştir.
GÖYNÜK
Göynük Kaymakamı Faruk Bekarlar, Belediye Başkanı Abdülkadir Yılman ile birlikte Göynük’e geçen yetkililer, bitirilen çalışmaları yerinde görerek kısa sürede kentin değişen kimliğine katkı sağlayanları kutlamışlar, 2006 hedefleri konusunda bilgi almışlardır. Bu arada, yeni hükümet konağı bitince tarihi binanın “Kent Tarihi Müzesi ve Arşivi”, “Etnografya Müzesi”, bir geleneksel konutun “Çevre Kültür Evi”, eğitime ve üretime uygun bir yapının da “Kent Atölyesi” olması konusunda ortak görüşe ulaşmışlardır.
Üç kentte yapılan toplantılarda alınan kararları, ortak çalışma ortamının sağlanması konusundaki önerileri içeren bir raporun ÇEKÜL Vakfı tarafından hazırlanarak ilgililere gönderilmesi isteği Vakıf yetkilileri tarafından olumlu karşılanmış, bu konuda işbirliğini güçlendirecek bir birimin oluşturulması uygun görülmüştür.
Çubuk Gölü-Göynük
