Orman Yangınları Neden Arttı, Ne Yapabiliriz?

Orman yangınları doğal bir hava olayıdır, ancak son yıllarda hem sıklaştı hem boyutu arttı. Serin ve nemli koşulların hakim olduğu 1930 ile 1980 yılları arasında dünyada daha az orman yangını yaşanırken son 40 yılda artan sıcaklık ve kuraklık yangınların sayısını da arttırdı.

Orman yangınlarının başlaması için ortamda yakıt, oksijen ve ısı kaynağının olması gerekir. Ağaçlar, çimenler, çalılar ve hatta evler yakıttır. Yıldırım, kamp ateşi, sigara, havai fişek, anız yakımı, enerji nakil hatları ya da sıcak rüzgârlar hepsi tek başına bir yangını başlatabilir. Yangın başladıktan sonra, rüzgâr, eğim ve yakıt yoğunluğu yangının yayılma hızına etki eder.

Bilim insanları dünya çapında orman yangınlarındaki artışın insan faaliyetlerinden kaynaklı iklim değişikliğiyle bağlantılı olduğunu söylüyor. İklim değişikliğinin tek başına bir yangının başlamasına yol açtığını söylemek doğru olmayabilir, ancak gerekli koşulları yarattığını söylemek mümkün. İklim krizi nedeniyle hava olayları normalden daha şiddetli yaşanıyor. Artan sıcaklıklar, su buharının atmosferde daha fazla tutulmasına neden olarak yağış miktarlarında bölgesel azalmalara yol açıyor. Bu durum kuraklığın artmasına, kuraklık da ormandaki ağaçların, bitkilerin normalde olduğundan daha kuru ve hassas hale gelmesine neden oluyor. Yine iklim krizi nedeniyle şiddeti ve sıklığı değişen rüzgârlar, sıcaklık nedeniyle nemin düşük olduğu ormanlarda alevlerin hızla ve kontrolsüz bir şekilde yayılmasına neden olarak yangınların geniş alanları etkilemesine yol açıyor. Bu da yangınların kontrolünü zorlaştırıyor.

Bu nedenle, sürdürülebilir orman yönetimi, bilinçlendirme faaliyetleri ve iklim kriziyle mücadele artık her zamankinden daha önemli. Orman yangınları çıkmadan önlem almak da öyle…

Orman yangınlarını önleyebilmek için yapabilecekleriniz:

• Ormanda ateş/mangal yakmayın, yaktırtmayın,

• Ormanda cam şişe, çöp, izmarit bırakmayın,

• Tarlada anız yakmayın, yakanları uyarın,

• Havai fişek, dilek balonu gibi eylemlerden kaçının,

• Yangın riski durumunda hemen 112 veya 177’yi arayın.

Orman Yangınlarında Gönüllülük Sistemi

11 Eylül 2019 tarihli ve 30885 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelikle birlikte, “Orman Yangınlarıyla Mücadelede Görev Yapan Gönüllüler” için yeni bir sistem uygulamaya geçirildi. Bu sistemin amacı, özellikle yangın soğutma çalışmalarına destek sağlamak ve yangınlara karşı duyarlılığı geniş kitlelere ulaştırmak.

Gönüllü olmak için, teorik ve uygulamalı eğitimi tamamlayarak sertifika almak gerekiyor. Başvuru için yaşadığınız yerdeki orman bölge müdürlüklerine ya da orman işletme müdürlüklerine başvurabilirsiniz.

Doğayı ve ormanlarımızı korumak bizim elimizde. Herkesi birlikte harekete geçmeye davet ediyoruz.

Video Serisi: Yangınların nasıl çıktığını, ne zaman riskin arttığını ve doğayı nasıl koruyabileceğimizi ÇEKÜL Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ünal Akkemik’ten dinliyoruz. - 1. bölüm - 2. bölüm - 3. bölüm