BURSA VE | ÇEKÜL

BURSA VE

28.01.2003
Bursa Kenti, bir kent olarak karakterini belirleyen ana öğelerden biri olan, kent kimliği tarif edilirken hep ilk önce vurgulanan özelliğini, yeşilini, giderek kaybediyor. Bu kayıp, Bursa Kenti'nin gün geçtikçe sıradanlaşmasının, kimliksizleşmesinin yolunu açıyor. Sıradanlaşmanın, kimliksizleşmenin önünde, ancak, geleceğe yönelik, yeşil alan bütünlüğünü koruyan ve kentsel odak noktalarına yerleştiren projelerle durmak mümkün olacaktır. Paşa Çiftliği bizi bu noktada ilgilendirmeye başlıyor. Doğu-batı aksında uzanan lineer makroforma sahip bir kent olan Bursa'nın, kentsel ağları içerisinde bir odak noktasında bulunan, en önemlisi de, olağanüstü kişisel çabalar ve sınırsız özveriyle bu güne kadar korunabilmiş bir kentsel açık alandır Paşa Çiftliği. Dolayısıyla, Bursa'nın kentsel kimliğini gelecekte ayakta tutacak projeler için çok önemli bir potansiyel sağlıyor. Bursa Kenti'nin yeşil-açık alanlar sisteminin kalbini oluşturuyor. Ancak, Bursa Kenti'nin gelecek için en büyük kozlarından biri olan bu alan, bu gün daha önce olmadığı kadar büyük bir tehdit altındadır. Trafik akışını rahatlatmak gibi son derece iyi niyetli bir amaçtan yola çıkmasına karşın, yanlış bir proje olan Acemler Yonca Kavşağı, Paşa Çiftliği arazisi üzerinde inşa edilmek isteniyor. Acemler Yonca Kavşağı neden yanlış bir projedir? Bu konunun madde madde açıklanmasında yarar görüyoruz. - Acemler bir kentsel odak noktasıdır. Her ne kadar, bu gün için, şehirler rası trafikte bir geçiş noktası olarak da ullanılıyorsa da, inşaatı devam etmekte olan Bursa Çevre Yolu tamamlandığında, transit geçiş noktası olma zelliğini yitirecek, tamamıyla bir kentsel odak noktası haline gelecektir. entsel odak noktalarında, karayolu tandartlarının en uç örneğini teşkil den yonca kavşak gibi yapıların inşa edilmesi, gerek şehircilik, gerekse ulaşım planlaması ilkelerine göre yanlıştır. - Yonca kavşaklar, trafik yoğunlukları birbirine eşit ya da yakın olan iki transit yolun kesiştiği noktalarda inşa edilirler. Acemler Kavşağı'nda ise, kesişen iki transit yol mevcut değildir. Bu noktaya bağlanan üç yol vardır; bunlardan yalnızca biri (Ankara-İzmir Yolu) transit yoldur. Ayrıca, her üç yolun trafik yoğunlukları birbirinden çok farklıdır. (bkz. Bursa 1. İdare Mahkemesi'ne sunulan Bilirkişi Ek Raporu). - Yonca kavşak, toplam 92 dönümlük bir alana yayılacaktır. Bu alanın büyük bir bölümü, 1. derece doğal sit olan Paşa Çiftliği arazisinden alınacaktır. Bu proje, bu alanda düşünülebilecek çözümler arasında, doğal varlıklar açısından en tahrip edici olanıdır. - Yonca kavşak, bilinen kavşak çözümleri arasında en pahalısıdır. Ulaşım açısından gereksiz, kent açısından yanlış olan bu projede ısrar edilmesi, kamu kaynaklarının israf edilmesi anlamına gelecektir. - Yonca kavşaklar, yaya hareketini engeller. Yonca kavşak yaya alanlarını parçalayacak, bu alanlar arasında büyük ve aşılmaz bir sınır oluşturacaktır. Oysa, kentsel alanların planlanmasında, yaya kullanıcıların konforu esastır. - Yonca kavşaklar, kent silüetini değiştirir. Bu kadar büyük ve yüksek bir karayolu yapısının kentsel estetikle bağdaşması mümkün değildir. Şehircilik ilkeleri, ulaşım planlaması kriterleri, kent kimliği ve kentlilik bilinci açısından yanlışlarla dolu olan bu projenin, Avrupa Şehri ödülüne sahip, Türkiye Tarihi Kentler Birliği'nin merkezi konumunda bulunan Bursa gibi bir kentte kabul görmesinin mümkün olmadığını düşünüyoruz. Mithat Kırayoğlu ÇEKÜL-Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı Başkan Vekili