Antalya, 8 Mart 2023 tarihinde yayımlanan "Phaselis'e Dokunma Hareketi" basın açıklamasıdır.
Phaselis antik kenti 1. Derece arkeolojik sit alanı içinde 20 Şubat 2023’ten beri çalışmaları sürmekte olan “Kemer-Phaselis Antik Kenti Ören Yeri ve Bütünleyici Kıyı Alanı Çevre Düzenlemesi” adlı projeye itiraz eden Phaselis’e Dokunma Hareketi, 8 Mart 2023’te projeye izinleri veren T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıklarını Koruma Antalya Bölge Kurulu önünde bir basın açıklaması yaptı.
Doğayla uyumsuzluğumuzun sonuçları altında ezildiğimiz bu günlerde, ne acıdır ki, daha çok sahip çıkmamız gereken yerlere de saldırıyor ve sorumsuzca her yeri betonlaştırmaya devam ediyoruz.
Antalya’nın Kemer ilçesinde “Phaselis Antik Kenti Ören Yeri ve Bütünleyici Kıyı Alanı Çevre Düzenlemesi” projesi adı altında 1. Derece SİT alanı kapsamındaki 2 bakir koyda T.C Kültür ve Turizm Bakanlığının açtığı ihale sonucunda 85bin metrekarelik tesis ve yapının inşasına başlandı.
Projeye göre, Phaselis antik kentinin Batı Limanına bitişik Bostanlık Koyu ile kuzeydoğu kesiminde yer alan Cennet Koyu’nda (Alacasu) toplam 85 bin metrekarelik alanda günübirlik tesisler, kafeterya, otopark, karşılama merkezi, duş ve tuvaletlerden oluşan çok sayıda yapı inşa edilecek.
Bölgede yaşayan halk, odalar ve sivil toplum örgütlerinin itirazlarının her gün artarak devam ettiği tartışmalı projeye, ilk olarak karşı çıkan Phaselis’e Dokunma Hareketi bugün (8 Mart 2023) Kültür Varlıklarını Koruma Antalya Bölge Kurulu önünde bir basın açıklaması yaptı.
Phaselis’e Dokunma Hareketi adına açıklamayı okuyan Erdal Elginöz şunları söyledi:
“Değerli Basın mensupları, sevgili Antalyalılar ve insanlığın ortak mirası olan doğal ve kültürel varlıkların korunması için çaba harcayan tüm dostlar;
Antalya’nın önemli miras alanlarından biri olan Phaselis antik kenti 1. Derece arkeolojik sit alanı içinde çalışmaları sürmekte olan “Kemer-Phaselis Antik Kenti Ören Yeri ve Bütünleyici Kıyı Alanı Çevre Düzenlemesi”adlı proje kapsamında 1. derece arkeolojik sit alanı olarak koruma altında olan Phaselis Antik Kenti sınırlarında yer alan Alacasu (Cennet) ve Bostanlık Koylarında gerçekleştirilen inşaat çalışmalarında, koruma koşulları ihlal edecek şekilde ağır iş makinaları ile çalışıldığı, doğal doku ve tarihi çevrenin ciddi ölçüde tahrip edildiği, açıkça görülmektedir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, projenin Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 13.10.2022 tarih ve 14634 sayılı ve 15.11.2022 tarih ve 14780 sayılı kararları ile uygun bulunduğu belirtilmiş, ilgili Müze ve Kazı Başkanlığı denetiminde çalışmaların devam ettiği, doğaya ve tarihi eserlere yönelik bir zarar verilmediği savunulmuştur.
Ancak, bu bilginin gerçeği yansıtmadığı, yapılan çalışmaların kültür varlıklarımıza ve doğal değerlerimize ağır zararlar verdiği gerek doğrudan gözlemlerimiz, gerekse de basın ve sosyal medyada yayılan görüntüler aracılığıyla net olarak anlaşılmaktadır.
Bizler bugün burada 9 Mart 2023 tarihinde toplanacak olan Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na Phaselis’te yürütülen söz konusu projenin durdurulması yönünde karar verilmesi çağrısında bulunmak için toplanmış bulunuyoruz.
Arkeolojik sit alanlarının kullanım kriterlerini belirleyen yasal düzenlemeler, 1. derece arkeolojik sit alanlarında iş makinaları kullanılıp beton dökülerek herhangi bir faaliyet yapılamayacağını belirtmektedir. Koruma kurulunun şüphesiz hepimizden iyi bilmesi gerektiği gibi, böylesi koruma alanlarında yapılabilecek düzenlemeler son derece sınırlıdır ve bunlar Yüksek Kurul’un İlke Kararları ile açıkça belirlenmiştir. Yüksek Kurul İlke Kararları, 1. Derece Sit alanlarında sadece zorunlu hallerde bazı istisnalara izin vermiştir ve bunlar da , alt yapı çalışmaları gerektirmeyen, toprağa müdahale edilmeyen, beton dökülmeksizin uygulanacak projelerle sınırlıdır. Bakanlığın açıklamasından anlaşıldığı üzere bu proje, turizm amaçlı bir çalışma için planlanmış olup herhangi bir zorunluluk arz etmemektedir.
Değerli Basın mensupları, Phaselis Antik Kenti ve çevresinin, sadece insanların alandaki tüketim ihtiyaçlarına yanıt veren çözümlerle değil; doğanın, kültürün ve canlı yaşam alanlarının birlikteliğinin korunduğu bir alan olarak geleceğimize aktarılabilmesi için şeffaf ve katılımcı bir yaklaşımla değerlendirilmesi gerekmektedir.
Koruma Bölge Kurulu tarafından verilen izinlerin yol açtığı olumsuzluklar kamuoyu tarafından da endişeyle karşılanmıştır. Ortaya çakan bu durum karşısında bu yanlıştan dönülmesi talebimizi yazılı olarak da ilettiğimiz Kurul üyelerine, Yüksek Kurul tarafından belirlenen ilke kararları ile Arkeolojik Mirasın Korunması ve Yönetimi Tüzüğünün (ICOMOS) gereğini yerine getirmeleri çağrısında bulunuyoruz.
Değerli Basın mensupları, Türkiye’nin, biyolojik çeşitliliğin küresel bazda korunması ve geliştirilmesini hedef alan Birleşmiş Milletler (BM) Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi'nin 2024-2026 dönem başkanlığını üstlenmeye hazırlandığı bugünlerde, sözleşmenin taraflar toplantısının da Antalya’da düzenleneceği akılda tutularak, 2030’a kadar ülkemizin yüzde 30'unu koruma alanı yapma (30 x 30) hedefine ulaşmak için çıkılan yolda, bugün Phaselis ile ilgili alınan kararların uzun vadede ulusal ve uluslararası yüzleşmeleri olacağı unutulmamalıdır.
Bizler bütün bu bilgiler ve yaşananlar ışığında Kurul Üyelerine çok sayıda mail göndererek yaptığımız yazılı çağrıyı bu kez sizler aracılığı ile ülke kamuoyuna da duyurmak istiyoruz:
Sayın Kurul üyeleri, bugün Phaselis’e Dokunma Hareketi adı altında toplanan bizler tarihine, kültürüne ve yaşadığımız bölgenin eşsiz doğasına gönülden bağlı, binlerce yıllık mirasın geleceğe olduğu gibi korunarak aktarılması için çalışan, her meslekten ve her yaştan insanlarız. Bizzat kamuyu temsil ediyoruz.
