Kitaplar | ÇEKÜL | Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma

Kitaplar

ÇEKÜL Vakfı, doğal ve kültürel çevre ile ilgili bilimsel inceleme ve sanatsal nitelikteki eserlerin, doğrudan ya da çeşitli kurumlarla işbirlikleri sonucunda yayımlanmasını, 1996 yılından bu yana sürdürüyor...

Kendini Koruyan Kentler Serisi

ÇEKÜL Vakfı, bugüne kadar öncülüğünü yaptığı çalışmalarını belgeliyor, paylaşıyor, kısacası yayına dönüştürüyor. Kendini Koruyan Kentler dizisiyle, her biri farklı coğrafyalarda, farklı ölçeklerde ve farklı demografik özelliklere sahip, ancak her biri başka bir tarih hazinesi olan kentlerde yapılanlar, özgün birer vaka çalışması olarak okuyucusuyla buluşuyor. Kendini Koruyan Kentler serisinde, "Kültürel mirası neden, nasıl, kiminle birlikte korumalı?" sorusunun yanıtları var. Serinin kitaplarında, koruma sürecinde benimsenen kavramlar ve uygulamalar, süreçte etkin rol almış kişilerin tanıklığına da yer verilerek anlatılıyor.

Kendini koruyan yeni kentlerde devam edecek seride şimdiye kadar Gaziantep, Birgi, Sivas, Mardin, Bursa kitapları yayımlandı.

Koruma Bilincinin Gelişim Serüveni

ÇEKÜL Vakfı İletişim Koordinatörü Handan Dedehayır tarafından hazırlanan ve Yerelden Ulusala Ulusaldan Evrensele üst başlığıyla yayımlanan Koruma Bilincinin Gelişim Serüveni, dünyada koruma bilincinin gelişimini “hızlı” ama somut örneklerle anlatan bölümle başlıyor. İtalya, İngiltere, Fransa deneyimleri ele alınıyor. Ardından Osmanlı’dan Türkiye Cumhuriyeti dönemine, “tanıdık topraklarda” neler olup bittiğine daha ayrıntılı bir bakış atıyor. Cumhuriyet sonrasındaki gelişmeler ise farklı zaman dilimlerine ayrılarak işleniyor. “Sit alanı” kavramının kabul edilmesi, 1973’te kültür mirasının korunmasına yönelik ilk yasanın yürürlüğe girmesi, 1975 tarihli Amsterdam Bildirgesi; 1983’ten 2000’e kadar olan süreçte, çeşitli düzenlemelerle koruma bilincini yerele yayma çabaları bu bölümde sözü edilen gelişmelerden bazıları… Türkiye’de Koruma ve 2000’li Yıllar adını taşıyan bölüm özellikle ÇEKÜL Vakfı, Mimarlar Odası gibi sivil kuruluşların koruma bilincinin gelişim serüvenindeki ciddi katkılarına dikkat çekiyor.

Birlikte 20 Yıl

Doğal ve kültürel mirasımızın korunması ve geleceğe aktarılması konusuna yaşamını adamış olan Prof. Dr. Metin Sözen’in öncülüğünde, 25 duyarlı insan tarafından kurulan ÇEKÜL’ün Birlikte 20 Yıl kitabı, bir gönüllü kuruluşun binbir olanaksızlığı aşarak “Birlikte 20 Yıl” yürüttükleri bir direncin öyküsünü anlatıyor. Ama aynı zamanda, toplumsal konumları, yaşları, meslekleri, uzmanlıkları her ne olursa olsun, kendilerini sadece “ÇEKÜL gönüllüsü” olarak tanımlamakla yetinenlerin öyküsü… Bu kimlikten gurur duyan insanların, ÇEKÜL’ün özel dünyası içinde paylaştıkları yaşantılarının, ortak eylemleri süresince belleklerine kazınan izlenimlerinin bir yansıması... Ailemiz içinde yer alanlar, umarız bu kitapta ÇEKÜL sıcaklığını bulur, tanıdık bir şeyleri paylaşır. ÇEKÜL’ü tanımayan ya da az tanıyanlar da dileriz bu kitapla, ÇEKÜL’ün geniş, derinlikli, samimi dünyasını anlayabilir, kapısından içeri girme isteği duyabilirler.

Ağaçların Dilinden

Orman Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ünal Akkemik’in hazırladığı Ağaçların Dilinden kitabı, öykü tadındaki akıcı dili ve özenli fotoğrafları ile başta genç kuşaklar olmak üzere, her kesimden okuyucuya, bilgiye dayalı bilinçli bir ağaç sevgisi kazandırmayı amaçlıyor. 2007 yılından bu yana ÇEKÜL 7 Ağaç Ormanları’na destek veren Aras Kargo’nun katkılarıyla yayınlanan kitaptaki ağaç öykülerinden yükselen çağrı, akıllara ve yüreklere ulaşırsa, bu kitap hedefine ulaşmış olacak. 

Ex.change: İstanbul-Marsilya

ÇEKÜL, “endüstri mirası”nın korunarak yaşatılması ve kent yaşamına katılması için bilinç ve duyarlılık yaratmak amacıyla 2011 yılında “İstanbul-Marsilya: Endüstri mirasını görünür ve anlaşılır kılmak” başlıklı bir projeyi yaşama geçirdi. Ruşen Aktaş’ın küratörlüğünde yürütülen proje kapsamında, sanatçı Serkan Taycan’ın iki kentte yaptığı çalışmanın ürünü olan otuz yedi fotoğraf ve altı uzmanın hazırladığı makaleler aynı adlı kitapta toplandı. Ahmet Sezgin, Aslı Odman, Baptiste Lanaspeze, Levent Geçkalan, Yrd. Doç. Dr. Murat Koraltürk ve Yrd. Doç. Dr. Gül Köksal’ın kaleme aldığı makaleler, özellikle İstanbul’daki endüstri yapılarının korunması ve yeniden işlevlendirilmesine, örnekler üzerinden yapılan tespitlerle dikkat çekiyor. Türkçe-İngilizce hazırlanan kitapta, hem fotoğraf hem de uzman yazılarıyla iki liman kentindeki endüstri yapılarının izi sürülebilir. 

Belgrad Ormanı - Sorunlar ve Çözüm Yolları

İ.Ü. Orman Fakültesi için bir uygulama ve araştırma alanı olan Belgrad Ormanı’nı tehdit eden etmenleri, bilimsel temellere dayanarak tespit etmek, çözüm yolları sunmak ve bu konuda kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla üniversitede Mayıs 2012’de kapsamlı bir panel düzenlendi. Bu panelin çıktıları "Belgrad Ormanı - Sorunlar ve Çözüm Yolları" adlı kitapta toplandı. İ.Ü. Orman Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Yeşil ve ÇEKÜL Vakfı’nın önsözüyle, Prof. Dr. Ünal Asan ve Dr. Serhun Sağlam’ın “Belgrad Ormanı ve Ekosistem Özellikleri”, Prof. Dr. Aynur Aydın, Prof. Dr. Yusuf Güneş ve Yrd. Doç. Dr. Nimet Velioğlu’nun “Korunan Alanların Hukuksal Statüsü”, Prof. Dr. Yalçın Kuvan’ın “Türkiye’deki Korunan Orman Alanları ve Belgrad Ormanı”, Prof. Dr. Doğanay Tolunay, Prof. Dr. M. Ömer Karaöz ve Prof. Dr. Ünal Akkemik’in “Belgrad Ormanı’nın Doğal Ekosistemleri ve Mevcut Tehditler”, Dr. Erdem Hızal, Doç. Dr. Zeynel Arslangündoğdu ve Yrd. Doç. Dr. Muhittin İnan’ın “Belgrad Ormanı’nın Memeli Hayvan Türleri ve Habitat Sorunları”, Prof. Dr. Kamil Şengönül ve Doç.Dr. Yusuf Serengil’in “Belgrad Ormanı Su Kaynakları ve Sorunları”, Prof. Dr. Adnan Uzun ve Yrd. Doç. Dr. A. Yeşim Çağlayan Kaptanoğlu’nun “Belgrad Ormanı’nda Rekreasyonel Kullanım ve Sorunları” makalelerini içeren kitabın tasarımını ise Onur Bilgin yaptı. 

Kent Tarihi Müzeleri ve Arşivleri

Kent müzeleri temelde bir kentin yaşam serüvenini, tarihsel ve kültürel birikimini her yaş diliminden insanla paylaşan, baktığını gören kuşaklar yetiştirmek için oluşturulan bir eğitim ortamıdır. Tarihin her dönemini ve her kesimini canlandıran, güncel yaşamla buluşturan mekânlardır. Bu nedenle ÇEKÜL Vakfı ve Tarihi Kentler Birliği'nin öncelikli konuları arasında yer alan kent müzeleri, iki kurumun ortak yayınladıkları "Kent Tarihi Müzeleri ve Arşivleri" kitabında kapsamlı bir şekilde ele alınıyor. Handan Dedehayır ve Müge Değirmenci tarafından yayına hazılanan, NDR Tasarım tarafından tasarlanan kitap, konuyla ilgili kesimler için önemli bir kaynak niteliği taşıyor.